Η γλώσσα μας, είναι γνωστό και στις πέτρες ότι είναι η πιο πλούσια του κόσμου, γιατί έχει την δυνατότητα να περιγράψει καταστάσεις και συναισθήματα με πολλούς τρόπους, όλους διαφορετικούς μεταξύ τους στην λεπτομέρεια της έννοιας. Δεν χρειάζονται παραδείγματα, γιατί όσοι ξέρουν ελληνικά, καταλαβαίνουν. Με τους υπόλοιπους, που είτε μισοξέρουν είτε τα ΄΄ξέχασαν’’, δεν ασχολούμαι.
Οι πολιτικοί, μας δίδαξαν και άλλη μορφή της γλώσσας μας, εκείνη που μπορείς να μιλάς για μία ολόκληρη ώρα, και να μην καταλαβαίνει κανείς τίποτα, αλλά και να μην λές και εσύ τίποτα. Και εδώ τα παραδείγματα είναι περιττά. Μνήμη έχετε.
Όσο όμως πλούσια και περιγραφική είναι η γλώσσα μας, άλλο τόσο έχει λέξεις που τσακίζουν με τη δύναμή τους. Μία από αυτές, ίσως και η δυνατότερη, είναι το ΟΧΙ.
Θα μπορούσα να αναφερθώ στο πιο διάσημο, το ΟΧΙ του 1940. Ίσως το έναυσμα για να γράψω, να ήταν αυτό. Ο εορτασμός του βλέπετε, είναι πολύ πρόσφατος. Τότε όμως θα έμπλεκα σε ατέρμονες συζητήσεις του στυλ ‘’έκανε η κόττα το αυγό ή το αυγό την κόττα.’’
Μία τόσο μικρή λέξη, πόση δύναμη κρύβει μέσα της και πόσα δυνατά συναισθήματα προκαλεί ? Και σε αυτόν που το λέει, αλλά και σε αυτόν που το παίρνει σαν απάντηση.
Δεν είναι απλώς μια άρνηση, δεν είναι απλώς μια απάντηση. Είναι τα πάντα.
Αυτός που το λέει, την στιγμή που το λέει, είναι γεμάτος από διάφορα συναισθήματα, όπως οργή, αποφασιστικότητα, κακία, πειθαναγκασμό, σωφρονιστική διάθεση, αίσθηση δικαίου, αγανάκτηση και τόσα άλλα. Και είναι έτοιμος για τα αποτελέσματα της τόσο απόλυτης απάντησής του.
Αυτός που το εισπράττει, αισθάνεται απογοητευμένος, αδικημένος, οργισμένος, δυστυχισμένος ή ευτυχισμένος, και πολλά άλλα. Ποια άλλη λέξη, τόσο μικρή, μπορεί να δημιουργήσει όλα αυτά τα συναισθήματα ? Σίγουρα καμμία.
Στην διαπαιδαγώγηση, είναι μια λέξη που πρέπει να χρησιμοποιείται, γιατί η κατά κόρον χρησιμοποιούμενη λέξη ΝΑΙ, έχει δημιουργήσει απερίγραπτα γα’ι’δούρια, που δεν έχουν γνωρίσει άρνηση, γιατί έτσι πιστεύουν ότι πρέπει να κάνουν στα παιδιά τους οι γονείς και οι δάσκαλοί τους, για να τα ευχαριστήσουν ή για να τα ξεφορτωθούν.
Σκεφτείτε, πόσα ΟΧΙ εισπράξατε στη ζωή σας . Πολλά σίγουρα, και αρκετά από αυτά πολύ σημαντικά που σημάδεψαν καταστάσεις και εξελίξεις. Καλές ή κακές, δεν έχει σημασία.
Αντί για ΟΧΙ, μπορεί να πεί ή να ακούσει κάποιος ότι ‘’ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ’’, ‘’ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ’’, ‘’ΔΕΝ ΘΕΛΩ’’, ‘’ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ’’, ‘’ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ’’ και τόσα άλλα ‘’δεν’’. Κανένα από αυτά δεν έχει την δύναμη του ΟΧΙ.
Το ‘’μολών λαβέ’’ των γνωστών για τη λακωνικότητά τους Σπαρτιατών, πολύ δυνατό επίσης, μπορούσε να αντικατασταθεί με ένα ΟΧΙ. Το ίδιο και το ‘’Το την Πόλην σοι δούναι …’’ του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Όπου και να ανατρέξεις στην Ιστορία μας, περήφανα ‘’ΟΧΙ’’ θα συναντήσεις, μερικά από τα οποία δεν μας ωφέλησαν. Όμως, ειπώθηκαν. Και καλώς ειπώθηκαν.
Βέβαια, πολύ μεγάλη σημασία έχει το ποιος λέει το ΟΧΙ. Ο ισχυρός στον ανίσχυρο ή ο ανίσχυρος στον ισχυρό.
Το να ακούγεται από τον ισχυρό, πέρα από το συζητούμενο θέμα, δείχνει μια επιβεβαίωση εξουσίας και αλαζονεία. Αναπόφευκτο. Και για αυτό δεν έχει και τόση μεγάλη δύναμη σαν λέξη. Το να ακούγεται όμως από τον ανίσχυρο προς τον ισχυρό, είναι μεγάλο πράγμα, πολύ δυνατό, πολύ περήφανο. Και στους ισχυρούς περιλαμβάνονται οι γονείς, οι προ’ι’στάμενοι και εργοδότες, τα κράτη μεταξύ τους κτλ, ενώ στους ανίσχυρους είναι τα παιδιά, οι υφιστάμενοι, τα κράτη σε σχέση με άλλα, κτλ. Ο καθένας μας, άλλοτε είναι ο ισχυρός και άλλοτε ο ανίσχυρος.
Για να έχουν και νόημα όλα τα παραπάνω, πρέπει να γίνω λίγο περισσότερο συγκεκριμένος. Και θα αναφερθώ στις Κυβερνήσεις μας των τριάντα περίπου προηγουμένων ετών.
Σε άπειρες περιπτώσεις, φοβήθηκαν το ΟΧΙ, και ενέδωσαν σε παράλογα αιτήματα συντεχνιών, κοινωνικών ομάδων, ατόμων με οικονομική κυρίως ισχύ, ‘’φίλων’’ και αντιπάλων χωρών, συνασπισμών κρατών ( πχ ΝΑΤΟ, ΕΟΚ κτλ), είτε για να τους ‘’ξεφορτωθούν’’ είτε γιατί τους φοβόταν. Όλα αυτά όμως έχουν συσσωρευτικές συνέπειες. Δεν λέω όχι στο ‘’ΝΑΙ’’, όμως χρειάζεται και κανένα ‘’ΟΧΙ’’, όταν επιβάλλεται, έστω και αν απευθύνεται σε ισχυρότερους γενικώς. Το τελευταίο ‘’ΟΧΙ’’ που ακούσαμε, περιφραστικότερο βέβαια, ήταν το ‘’βετο’’ για την ένταξη της ΦΥΡΟΜ, εάν το θυμάστε. Και αισθανθήκαμε ικανοποίηση και περηφάνεια.
Από την στιγμή που πρίν από τρία χρόνια, η τότε Κυβέρνησή μας αποφάσισε να μας …‘’σώσει’’ από την χρεωκοπία, όπως διατεινόταν, και από την στιγμή που ζητήσαμε ( εμείς ????? ) την έξωθεν οικονομική ‘’βοήθεια’’ , το ‘’ΟΧΙ’’ έπαψε να υπάρχει στο λεξιλόγιό μας. Σε όλους λέμε ‘’ΝΑΙ’’. Σαν το γνωστό παλιό τραγούδι του Λουκιανού Κηλαηδόνη.Διαλαλούμε ότι θα πούμε ‘’ΟΧΙ’’ και στο τέλος λέμε ‘’ΝΑΙ’’. Σφάξε με Πασσά μου να αγιάσω, δηλαδή.
Έρχεται το κάθε τσουτσέκι στην πατρίδα μας, και αντί να συμπεριφέρεται με τον τρόπο που ταιριάζει σε έναν επισκέπτη, μας το παίζει και ‘’καμπόσος’’, και, το χειρότερο, εμείς καθόμαστε και τον ανεχόμαστε. Φτάσαμε στο εξευτελιστικό σημείο κατά την γνώμη μου, ο Πρωθυπουργός της χώρας να συνδιαλέγεται με υπαλλήλους Τραπεζών και παρατρεχάμενους του οικονομικού παγκοσμίου ‘’λόμπυ’’. Και δεν τους λέει ‘’άει στο διάολο’’, αλλα ιδρώνει και ξε’ι’δρώνει, με μοναδικό σκοπό να πάρουμε τη ‘’δόση’’ μας. Ούτε ναρκομανείς να είμασταν. Και δεν αναλογίζεται, ο ίδιος και οι λοιποί κυβερνώντες, ότι σε 5-6 μήνες θα έχουμε πάλι την ίδια ιστορία, τα τσουτσέκια να μας εκβιάζουν, εμείς να ιδρώνουμε, να θέλουμε και πάλι την ‘’δόση’’ μας , να πουλάμε και τα σώβρακα, και το αποτέλεσμα ΞΕΡΟΥΜΕ ότι θα είναι και πάλι το ίδιο. Πρόκειται περι αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, μόνο που εκεί πάντα υπήρχε ο ‘’από μηχανής θεός’’ που κατέβαινε και έδινε την λύση στα αδιέξοδα και στα διλήμματα του έργου.
Ενώ τώρα τι γίνεται ? Είμαστε σαν μία οικογένεια με ένα από τα μέλη της να είναι ναρκομανής. Όσο έχει λεφτά, αγοράζει μόνος του. Και συνεχώς μπαίνει πιο βαθειά. Όταν τελειώνουν τα λεφτά, αρχίζει και ζητάει από την οικογένεια. Αν κάνουν το λάθος να του δώσουν, η κατάσταση συνεχίζεται, μέχρι και αυτά τα λεφτά να τελειώσουν. Μετά, αφού δεν υπάρχουν άλλα, αρχίζει και κλέβει από το σπίτι του, ό τι έχει αξία ( χρυσαφικά, ασημικά κτλ ) και τα σκοτώνει για τη ‘’δόση’’ του και πάλι. Και όταν και αυτά τελειώσουν, έχει διαλύσει την οικογένεια, και το ευτυχέστερο σενάριο για αυτόν είναι η φυλακή.
Αυτό μήπως δεν γίνεται τώρα ? Ο ναρκομανής της οικογένειάς μας είναι το τοκογλυφικό ( συγγνώμη, ‘’τραπεζικο’’ ) σύστημα, που παίρνει λεφτά από την οικογένεια ( μισθοί και συντάξεις, και όλα όσα ξέρετε ) για την ‘’δόση’’ του. Και επειδή ξέρει ότι αυτά θα τελειώσουν, ετοιμάζει το ξεπούλημα των χρυσαφικών και ασημικών ( ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων οργανισμών, παραχωρήσεις εκμεταλλεύσεων αντί ‘’πινακίου φακής’’ και πάει λέγοντας. Και δεν βρίσκεται κανένας από την οικογένεια να τους πεί ‘’άει στο διάολο από εδώ’’. Και αυτό είναι το καθήκον του αρχηγού της οικογένειας. Ελπίζω να μην μου μιλήσει κανείς για…’’δημοκρατικές οικογένειες’’, γιατί έχασε την μπάλλα…
Γιαυτό και εγώ λέω, δεν υπάρχει κανένας που έχει την δυνατότητα και το καθήκον να το κάνει, να πεί ένα ακόμα ΟΧΙ στην παγκόσμια οικονομική ακρίδα που μας κατακλύζει ? Να τον γράψει και η Ιστορία σαν περήφανο Έλληνα. Γιατί, όπως πάμε, ή ‘’μας πάνε’’, σε λίγο καιρό δεν θα υπάρχει ούτε η Ιστορία.
Δεν θα μεταχειριστώ βαριές λέξεις, όπως ‘’προδότες’’, ‘’ξεπουλημένοι’’ κτλ. Το σίγουρο όμως είναι πως άνετα μπορώ να αποκαλέσω δειλούς και κολλημένους σε στείρες οικονομικές θεωρίες, αυτούς που σήμερα έχουν το δικαίωμα να πούν ένα ακόμη ΟΧΙ. Πολύ φοβάμαι όμως, ότι, όπως μας συνήθισαν, αλλά και τους συνηθίσαμε και εμείς με την άμετρη υποτακτικότητά μας ( δημοκρατία το λένε τώρα… ), αρκετά σύντομα θα κραυγάζουν με αγωνία ‘’ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΩΔΕ, ΛΑΒΕΙΝ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΗΝ ΜΟΥ ? ‘’. Και δεν θα υπάρχει….
